نگرش

تعریف نگرش – نگرش نظری است که در باره افراد ، چیزها یا رویدادها ابراز می گردد ، و منعکس کننده نوع احساس فرد در باره آن است . هنگامی که من می گویم : « من کارم را دوست دارم » نگرش خود را در باره کارم ابراز می کنم . نگرش در سازمان ، از آن جهت اهمیت دارد که می تواند بر رفتار فرد اثر بگذارد . (64)

-  نگرش شامل زمینه سازی برای واکنش به شیوه مناسب یا نا مناسب در برابر اشیا ، اشخاص ، مفاهیم ، یا امثال آن هاست .نگرش ها زمینه ای برای پاسخگویی به طریق مطلوب یا نا مطلوب تلقی می شوند . آن ها آموختنی اند ، احساسات ارزشی در باره افراد ، اشیا و مفاهیمی هستند که در جهان پیرامون وجود دارد . نگرش ها ثابت و استوار در ساختمان روانی ما جای گرفته اند . آن ها با ارزش های بنیادی تر ارتباط دارند و خلاصه ای از باورهای ما در باره موضوعی را منعکس می کنند . اگر نگرش ها را با دقت کافی اندازه گیری کنیم و اگر عوامل دیگری چون هنجارهای اجتماعی را به حساب آوریم ، می توان گفت نگرش ها رفتار ما را به طور کامل پیش بینی می کنند . (24)

تفاوت نگرش با مفاهیم دیگر – ما برای درک مفهوم نگرش باید بتوانیم آن را از سایر مفاهیم رایج ولی متفاوت تمیز دهیم .

1-     تفاوت نگرش با واقعیت . نگرش عبارت از یک حکم ارزشی است ، یعنی نحوه احساس یک فرد در باره چیزی . از سوی دیگر ، واقعیت عبارت است از بیان حالت موجود در طبیعت . اگر به کسی بگویید تیم بسکتبال دانشگاه کالیفرنیا را دوست دارید ، شما طرز تلقی و نگرش خود را بیان کرده اید . اگر به کسی بگویید این تیم در اکثر مسابقات قهرمانی بین سال های 1965 تا 1980 میان دانشکده ها بیش از همه برد داشته است یک واقعیت را مطرح کرده اید . گاه واقعیت می تواند با نگرش ارتباط داشته باشد ولی آن ها دو چیز متفاوت هستند .

2-     تفاوت نگرش با باور یا اعتقادات . اعتقاد نوعا عبارت است از بیان رابطه میان اشیا ، مفاهیم ، و رویدادها . جمله « من کارم را دوست دارم » بیان نگرش است . جمله « کارم درآمد خوبی دارد » یا بیان این که « زیر نظر یک سرپرست زیرک کار می کنم » یک نوع اعتقاد به شمار می آید ، یعنی ارتباط میان شغل انسان و سایر جنبه های محیط کار را مطرح می کند . گاه اعتقاد ممکن است واقعیت باشد ولی در اکثر موارد چنین نیست . مثلا این اعتقاد که « اگر یک سال دیگر در این شغل بمانم ارتقای گروه می گیرم » یک عقیده است ولی الزاما یک واقعیت نیست . مفهوم نگرش به عنوان خلاصه ای از اعتقادات تلقی می شود . شخص می تواند در باره تمام اعتقاداتی که در مورد یک شغل دارد ( مثل جالب ، خسته کننده ، پر درآمد ، کم درآمد ، متنوع ، یکنواخت بودن آن و غیره ) فکر کند و نگرش خود را از این اعتقادات اخذ کند .

3-     تفاوت نگرش با ارزش . ارزش ها مفاهیم گسترده تر و فراگیرتر هستند . گروهی ارزش ها را عصاره ای از مجموعه       نگرش ها می دانند . نگرش های ما در مورد گروه های متعدد و مختلف اقلیت ها می تواند نشانه خوبی از میزان ارج نهادن ما به برابری و تساوی باشد . ارزش ها ، علاوه بر گسترده تر بودن ، نوعی مفهوم « وظیفه » را در بار معنایی خود دارند . اکثرا           آن ها را عقایدی در باره این که احساس یا رفتار فرد باید چگونه باشد می دانیم . اغلب ما برای آزادی ، مساوات ، و صلح ارزش قایل هستیم و احساس می کنیم همه باید این تصور را داشته باشند . آنچه موضوع بحث ماست این است که نگرش تقریبا نوعی احساس خاص ارزشی است . نگرش هر چند احتمالا از اعتقادات ما نشات می گیرد ، واقعیت ندارد . (24)

انواع نگرش در رفتار سازمانی– بیش تر تحقیقاتی که در رفتار سازمانی شده است در رابطه با سه نوع نگرش می باشد :

الف – رضایت شغلی . عبارت « رضایت شغلی » به نگرش کلی فرد در باره شغلش اطلاق می شود . کسی که رضایت شغلی اش در سطح بالایی باشد به کارش نگرش مثبتی دارد ، ولی کسی که از کارش ناراضی است نگرش وی نیز نسبت به کارش منفی است .

ب- وابستگی شغلی . وابستگی شغلی ( شغل را معرف خود دانستن ) هر فرد به درجه یا میزانی اطلاق می شود که شخص شغلش را معرف خود و کار یا عملکردش را موجب سربلندی و کسب حیثیت و اعتبارش می داند . کارکنان یا اعضای سازمان که از نظر وابستگی شغلی در سطح بالایی هستند به کار خود افتخار می کنند و واقعاً به آنچه که انجام می دهند توجه می نمایند .

پ – تعهد سازمانی . تعهد سازمانی عبارت است از حالتی که کارگر سازمان به خصوصی هدف هایش را معرف خود می داند و آرزو می کند که در عضویت آن سازمان بماند . بنابراین سطح بالایی از وابستگی شغلی به معنی این است که فرد شغل خاصی را به خود نسبت می دهد و آن را معرف خود می داند ، ولی تعهد سازمانی بدام معنی است که فرد ، سازمانی را معرف خود می داند .      (64)